Nợ xấu ngân hàng được xem là nỗi áp lực cho cả ngân hàng lẫn khách hàng đăng ký khoản vay. Nói như vậy bởi khách hàng không có khả năng thanh toán khoản vay hay trả chậm sẽ bị liệt vào danh sách nợ xấu. Ngược lại, ngân hàng không thu hồi được khoản vay thì không có nguồn vốn dồi dào cung ứng cho các dịch vụ. Bạn đọc hãy cùng tìm hiểu nợ xấu ngân hàng là gì và chúng ảnh hưởng đến nền kinh tế ra sao.
Bạn có biết nợ xấu ngân hàng là gì không?
Những khoản nợ bị nghi ngờ không có khả năng thanh toán theo thời hạn đã ký kết trong hợp đồng tín dụng được gọi là nợ xấu ngân hàng. Hồ sơ được xếp vào loại nợ khó đòi quá hạn 90 ngày kể từ ngày khoản nợ đến hạn thanh toán theo quy định trong hợp đồng đã ký.
Đối với ngân hàng, nợ xấu là khoản cho vay mà khách hàng (doanh nghiệp) không thu được do thua lỗ hoặc phá sản. Đối với cá nhân vay tiền tại ngân hàng không trả nợ tín dụng đúng thời hạn hợp đồng thì cũng được liệt vào danh sách nợ xấu. Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN có quy định rằng tổ chức tín dụng thực hiện chia nợ xấu thành 5 nhóm.
Nợ nhóm 1 đủ tiêu chuẩn
Nợ xấu thuộc nhóm 1 là khoản nợ của khách hàng được đánh giá ngân hàng có thể đòi đúng thời hạn hợp đồng cả tiền gốc và lãi suất. Ngoài ra, khách hàng cũng bị đưa vào danh sách nợ xấu nhóm 1 khi thanh toán khoản nợ chậm 10 ngày.
Nợ nhóm 2 phải chú ý
Khoản nợ quá hạn khoảng 1 tháng sẽ là nợ xấu thuộc nhóm 2. Khách hàng có khoản nợ nhóm 2 phải bị hạn chế tiếp cận với các khoản vay từ ngân hàng hoặc công ty tài chính. Nếu được vay, bạn phải đáp ứng các điều kiện khắt khe: chứng minh thu nhập, chứng minh nợ vì lý do khách quan.
Với 2 nhóm nợ xấu 1 và 2, hiện nay vẫn có nhiều đơn vị tài chính vẫn có cung cấp các khoản vay tiền hỗ trợ nợ xấu cho người vay. Đây thường là các đơn vị hỗ trợ tài chính lớn trên thị trường như Vayvnd, Senmo,….
Nợ xấu nhóm 3 dưới tiêu chuẩn
Nợ xấu nhóm 3 dưới tiêu chuẩn là nhóm nợ mà khách hàng không trả đúng hạn theo hợp đồng từ 30 ngày đến dưới 90 ngày. Khoản nợ cơ cấu lại lần đầu quá hạn dưới 30 ngày theo thời hạn trả nợ cơ cấu lại lần đầu cũng là nợ xấu dưới tiêu chuẩn. Thời hạn khách hàng được xóa nợ là 5 năm và sẽ không được ngân hàng chấp nhận vay vốn khác.
Nợ nhóm 4 nghi ngờ mất vốn
Nhóm 4 là khoản nợ xấu quá thời hạn thanh toán là 90 – 180 ngày và ngân hàng nghi ngờ bị mất vốn. Giống như nhóm 3, khách hàng bị liệt vào nợ nhóm 4 sẽ không được duyệt khoản vay ở bất kỳ tổ chức tín dụng nào và phải mất 5 năm mới xóa được nợ xấu.
Nợ xấu có khả năng mất vốn nhóm 5
Nợ xấu có khả năng mất vốn nhóm 5 tổng hợp tất cả điều của 4 nhóm trên gồm thời hạn thanh toán quá 180 ngày. Khoản nợ cơ cấu lại lần đầu quá hạn từ 90 ngày trở lên theo thời hạn trả nợ cơ cấu lại lần đầu. Kỳ hạn trả nợ cơ cấu lại lần thứ ba trở lên, ngay cả khi chưa đến hạn hoặc đã quá hạn.
Trong 5 nhóm kể trên thì từ nhóm 3 trở đi sẽ bị liệt vào nợ xấu ngân hàng. Các ngân hàng, tổ chức tín dụng khác kiểm tra thông tin nợ xấu trước khi phê duyệt khoản vay cho khách hàng. Khách hàng được xếp vào nhóm nợ xấu 3, 4, 5 sẽ không chấp nhận khoản vay mới của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng khác.
Nợ xấu ngân hàng có xóa được không?
Cách duy nhất để thoát khỏi nợ xấu là trả toàn bộ số tiền còn nợ cho ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng. Khi người dùng thanh toán khoản vay quá hạn, các khoản nợ khó đòi được ghi nhận trong hệ thống CIC sẽ được xóa hoàn toàn.
Mọi thông tin về lịch sử tín dụng, nợ xấu của khách hàng sẽ được cập nhật hàng tháng. Để đảm bảo ngân hàng biết rằng bạn đã thanh toán đầy đủ. Khách hàng nên yêu cầu ngân hàng xác nhận bằng văn bản rằng bạn đã thanh toán hết số tiền chưa thanh toán.
Khách hàng có bị khởi kiện khi bị nợ xấu không?
Theo quy định của từng ngân hàng, thời gian quá hạn và tình hình nợ xấu của ngân hàng sẽ khác nhau khi khởi kiện. Tuy nhiên, khi người vay (cá nhân, tổ chức) không trả nợ gốc và lãi cho ngân hàng đúng hạn theo hợp đồng mà hai bên đã ký kết thì khách hàng sẽ bị xếp vào loại nợ khó đòi, và ngân hàng sẽ khởi kiện ra tòa.
Do đó, ngân hàng hoặc công ty tài chính có quyền khởi kiện ra tòa án. Tòa án yêu cầu tòa án giải quyết kể từ ngày bạn vi phạm quy định trong hợp đồng. Còn tổ chức cho vay thì không đồng ý gia hạn thời gian trả nợ.
Nếu tòa án tuyên buộc bạn phải thực hiện nghĩa vụ với bên cho vay mà bạn không tự nguyện thực hiện thì bên cho vay có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án xem xét tài sản thế chấp để thực hiện nghĩa vụ.
Trên đây là bài chia sẻ về các nhóm nợ xấu và những thông tin quy định khi khách hàng bị liệt vào danh sách nợ xấu của ngân hàng. Hy vọng bài viết của chúng tôi giúp bạn đọc có thêm kiến thức khi có ý định vay vốn ngân hàng.
